Rezerwaty przyrody

Rezerwat przyrody to obszar objęty prawną ochroną dla zachowania ekosystemów w stanie naturalnym lub mało zmienionym, obejmujący określone gatunki roślin i zwierząt oraz elementy przyrody nieożywionej mających istotną wartość ze względów naukowych, przyrodniczych, kulturowych lub krajobrazowych.

W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa znajduje się 10 rezerwatów przyrody, wszystkie występują na gruntach Nadleśnictwa i zajmują 1,04% ich  powierzchni.

REZERWAT „STERCZÓW – ŚCIANKA"

Powstał 19.02.1955r na mocy Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego (MLiPD). Rezerwat o pow. 6,30 ha położony jest na terenie gminy  Racławice, w leśnictwie Klonów. Celem utworzenia tego rezerwatu jest zachowanie stanowiska roślinności kserotermicznej na zboczu wzgórza kredowego. Rezerwat pełni również funkcję naukową, edukacyjną i estetyczno-krajobrazową. Przedmiot ochrony stanowi roślinność zróżnicowana na murawy kserotermiczne oraz lasy – zbiorowiska grądowe.

REZERWAT „OPALONKI"

Powołany Zarządzeniem MLiPD z dnia 19.02.1955r. Rezerwat o powierzchni 2,42ha, położony na terenie gminy Racławice, wieś Klonów, Leśnictwo Klonów. Celem utworzenia rezerwatu  jest ochrona zespołu pierwotnej roślinności stepowej na zboczu wzgórza kredowego. Osiągnięcie celu ochrony rezerwatowej jest możliwe poprzez czynną i systematyczną ochronę powierzchni występowania wymienionego zespołu, głównie przez zahamowanie procesu sukcesji na murawach i w zaroślach. Do najważniejszych funkcji rezerwatu należy:

  • zachowanie różnorodności biologicznej
  • naukowa
  • edukacyjna
  • estetyczno- krajobrazowa

Przedmiot ochrony stanowi roślinność zróżnicowana na murawy kserotermiczne, zarośla oraz lasy – zespół Aceri Tilietum. Na terenie rezerwatu  występują rośliny podlegające całkowitej ochronie gatunkowej.

REZERWAT „BIAŁA GÓRA"

Powołany Zarządzeniem MLiPD z dnia 30.04.1955r. Roślinność rezerwatu nie jest pochodzenia naturalnego. Dla terenu rezerwatu zbiorowiskiem klimaksowym wydaje się być grąd, o czym świadczą procesy obserwowane w rezerwacie oraz lasy otaczające. Murawy kserotermiczne są zbiorowiskiem wtórnym i aby je utrzymać wymagana jest stała ingerencja z zewnątrz. Murawy kserotermiczne w naszym kraju zalicza się do rzadkości i aby zachować stanowiska wielu rzadkich gatunków flory należy hamować postępującą  sukcesję. Rezerwat o pow. 10,46ha położony jest na terenie gminy Kozłów w leśnictwie Tunel. Na terenie rezerwatu występuje liczna grupa gatunków ciekawych i rzadkich, gatunki zagrożone podlegające ochronie, gatunki podlegające ochronie ścisłej i częściowej.

REZERWAT „WAŁY"

Powstał 24.12.1957r na mocy Zarządzenia MLiPD. Rezerwat o pow. 5,81ha położony jest na terenie gminy  Racławice, w leśnictwie Klonów. Celem utworzenia tego rezerwatu jest zachowanie stanowiska roślinności kserotermicznej na zboczu wzgórza kredowego z bardzo rzadkim gatunkiem rośliny – dziewięćsiłem popłocholistnym wykazanym w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin. Rezerwat pełni również funkcję naukową, edukacyjną i estetyczno-krajobrazową. Przedmiot ochrony stanowi roślinność zróżnicowana na murawy kserotermiczne, oraz lasy – zbiorowiska grądowe. W rezerwacie „Wały" jest największe w Polsce stanowisko dziewięćsiła popłocholistnego.

REZERWAT „KĘPIE" na Wyżynie Miechowskiej

Rezerwat powstał dnia 25 lipca 1948r. w celu zachowania ze względów dydaktycznych i naukowych fragmentu lasu dębowo-grabowego, naturalnego pochodzenia, ze znacznym udziałem buka tzw. grądu. Do roku 1944 las ten był własnością prywatnego majątku ziemskiego Kępie-Uniejów. Stosowano tam wtedy niskorębną gospodarkę odroślową. Jedynie lasy obecnego rezerwatu zachowały się do dnia dzisiejszego w stanie dobrym. Skutki niewłaściwej gospodarki w sąsiednich lasach nie dotknęły tego terenu. W 1945 r. lasy majątku Kępie-Uniejów przeszły na własność Skarbu Państwa. Obszar rezerwatu jest prawie płaski, o nieznacznym pochyleniu w kierunku południowo-zachodnim i położony jest na wysokości ok. 330-340m npm. Poziom wody gruntowej jest niski, co jest spowodowane wapiennym podłożem geologicznym. Występują tu dwa typy gleb: rędziny i brunatne właściwe. Rezerwat o powierzchni 45,08ha, położony jest na terenie Gminy Kozłów w Leśnictwie Tunel.

REZERWAT „KWIATÓWKA"

Powstał 30.12.1966r na mocy Zarządzenia MLiPD. Rezerwat o powierzchni 11,18ha, położony jest na terenie Gminy Książ Wielki Leśnictwo  Chrusty. Celem utworzenia tego rezerwatu było zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych w niezmienionym stanie swoistego fitosocjologicznego zespołu roślinnego z bogatą roślinnością zielną i licznymi gatunkami roślin kserotermicznych. Przez 20 lat ochrony ścisłej zbiorowisko porastające omawiany obszar uległo przekształceniu. Silnie rozwinęła się warstwa krzewów, wpływając na zmianę warunków świetlnych i cieplnych dna lasu. Gatunki kserotermiczne , dla zachowania których powstał rezerwat ustąpiły miejsca roślinom bardziej odpornym na ocienienie. Obecnie trzeba odwrócić zjawisko sukcesji i przywrócić już przekształconym częściom rezerwatu dawny charakter, będący przyczyną ustanowienia rezerwatu.

Aby osiągnąć ten cel wykonuje się następujące zabiegi:

- usunięcie z części rezerwatu zajmowanej przez świetlistą dąbrowę podszytu, złożonego głównie z leszczyny i grabu częściowo ten zabieg wykonano w latach 1999,2000,

-  nierównomierne wykaszanie runa leśnego na terenie rezerwatu obecnie zajmowanego przez świetlistą dąbrowę,

- stopniowe usuwanie z części rezerwatu  dolnych warstw drzewostanu, głównie graba
 i leszczyny.

REZERWAT „ZŁOTA GÓRA"

Rezerwat został utworzony na podstawie Ustawy o ochronie przyrody z 7 kwietnia 1949r  Zarządzeniem MLiPD z dnia 19.02.1955r. Rezerwat o pow. 4,16ha położony jest na terenie gminy  Miechów wieś Jaksice w Leśnictwie Sosnówka. Celem ochrony rezerwatowej jest zachowanie stanowiska roślinności kserotermicznej na zboczu wzgórza kredowego. Przedmiot ochrony stanowi roślinność zróżnicowana na murawy kserotermiczne, zarośla, oraz lasy – zbiorowiska grądowe.

REZERWAT „LIPNY DÓŁ"

Powstał 01.02.1960r. na mocy Zarządzenia MLiPD. Rezerwat o pow. 20,30ha położony jest na terenie gminy  Książ Wielki w leśnictwie Chrusty. Celem utworzenia tego rezerwatu jest zachowanie ze względów naukowych dydaktycznych fragmentu wielogatunkowego lasu liściastego, naturalnego pochodzenia z bogatą roślinnością zielną i licznym w niej udziałem roślin gatunków kserotermicznych oraz chronionych.

REZERWAT „MICHAŁOWIEC"

Rezerwat został utworzony 25.11.1959r. Zarządzeniem MLiPD. Rezerwat o pow. 12,60ha położony jest na terenie gminy Trzyciąż w Leśnictwie Trzyciąż. Utworzenie rezerwatu miało na celu zachowanie naturalnego fragmentu buczyny  z masowym występowaniem obuwika pospolitego. Masowe występowanie gatunków chronionych podnosi rangę przyrodniczą rezerwatu i z tego względu Michałowiec należy do najcenniejszych rezerwatów florystycznych i ma szczególne znaczenie w skali kraju.

REZERWAT „DĄBIE"

Rezerwat powstał 19.02.1955r na mocy Zarządzenia MLiPD. Celem utworzenia tego rezerwatu jest zachowanie stanowiska roślinności stepowej występującej  na stromym zboczu wzgórza kredowego. Rezerwat pełni również funkcję naukową, edukacyjną i estetyczno-krajobrazową. Rezerwat o pow. 2,11ha położony jest na terenie gminy  Racławice, w leśnictwie Klonów. Przedmiot ochrony stanowi roślinność stepowa zróżnicowana na murawy kserotermiczne, zarośla i lasy. Licznie występują tu rośliny podlegające ochronie ścisłej.